Zbliżają się Święta Bożego Narodzenia 2024. Z Bożym Narodzeniem nierozerwalnie kojarzą się rozmaite pieśni i kolędy. Wiele osób zastanawia się, kiedy będzie można je zaśpiewać i czy można się już spodziewać kolędników.
Śpiewanie kolęd. Skąd wzięła się ta tradycja?
W większości przypadków kolędy można usłyszeć tylko w Wigilię. Zgodnie z tradycją rodzina zasiada do posiłku i wspólnie śpiewa kolędy, aby uczcić Boże Narodzenie. W otoczeniu ozdób choinkowych, prezentów choinkowych i bliskich nam osób, śpiewanie kolęd tworzy wyjątkową atmosferę.
Zwyczaj śpiewania kolęd jest odmienny w wielu częściach świata. W Polsce najpiękniejsze tradycyjne kolędy wspólnie śpiewają całe rodziny, podczas gdy w innych krajach, np. w Anglii, nie ma takiego zwyczaju. Tam śpiew przenosi się na ulice. Grupy kolędników w każdym wieku krążą po okolicy przez cały grudzień i zbierają pieniądze na cele charytatywne.
Zwyczaj śpiewania kolęd
Na samym początku kolęda była piosenką śpiewaną w Nowy Rok. Była to pieśń pochwalna na cześć gospodarza, do której przesyłano życzenia szczęścia i pomyślności. Kolędy, zwane dziś pieśniami śpiewanymi na cześć narodzin Jezusa Chrystusa, pojawiły się później, wraz z rozwojem kultury chrześcijańskiej.
W dawnych czasach określeniem „kolęda” posługiwano się także na określenie słowiańskiego obrzędu z okazji Święta Przesilenia Letniego, a później Bożego Narodzenia. Wtedy pojawili się pierwsi kolędnicy, którzy chodzili po domach z dobrą nowiną.
Geneza kolędowania
Samo kolędowanie wywodzi się z ludowego rytuału praktykowanego przede wszystkim w kulturach rolniczych i pasterskich przez Słowian i Rumunów. Składały się z grup kolędników, którzy odwiedzali poszczególne gospodarstwa i składali im szczęśliwego Nowego Roku, w zamian za co otrzymywali od gospodarzy prezenty w postaci żywności lub drobne datki pieniężne.
Określeniem „kolęda” określa się zarówno sam rytuał (chodzenie po domach ze śpiewaniem kolęd), jak i podarunki wręczane kolędnikom, a także specjalne pieśni, które śpiewali. Dawni Słowianie również używali tej nazwy na Święto Przesilenia Letniego. Kolędowanie znane było także jako rytuał obchodzenia domów przez grupy ludzi ubranych w kostiumy w okresie Zapustów (zwanych karnawałem – przyp. red.) i Wielkanocy.
