Czy wszyscy znają prawdziwą historię Świętego Mikołaja? Dziś kojarzony jest – zarówno dzieciom, jak i dorosłym – z czerwonym, ciepłym strojem, czapką w tym samym kolorze z białym pomponem i saniami ciągniętymi przez magiczne renifery. Święty Mikołaj rozdaje prezenty, wchodzi do domów przez komin i chętnie zjada pozostawione mu kruche ciasteczka, które popija szklanką mleka. Tymczasem znany z historii Święty Mikołaj niewiele ma wspólnego z wizerunkiem korpulentnego starca w czerwonym ubraniu.
Prawdziwa historia Świętego Mikołaja
Święty Mikołaj, zanim został faktycznie kanonizowany jako święty, był biskupem Miry w Licji (dzisiejsza Turcja). Żył na przełomie III i IV wieku naszej ery. Wymodlony przez rodziców chłopiec stał się dla nich cudem. Będąc już dorosłym mężczyzną, zasłynął z dobrych uczynków.
Ponieważ Mikołaj był jedynakiem i odziedziczył po rodzicach spory majątek, postanowił nieść pomoc potrzebującym i rozdawać swój majątek (nie tylko dzieciom!). Był pobożny, miłosierny, dobry i powszechnie lubiany.
Uważany był także za cudotwórcę, o czym świadczą liczne legendy o św. Mikołaju. Jedna mówi, że żarliwą modlitwą ratował rybaków podczas sztormu (stąd uważany jest za patrona żeglarzy). Inny twierdzi, że wstawił się za urzędnikami niesłusznie skazanymi na śmierć, ratując ich od okrutnego losu. Jeszcze jedno, że uratował miasto przed głodem.
Zmarł 6 grudnia. Na pamiątkę tego dnia obchodzony jest obecnie Dzień Świętego Mikołaja. Jego relikwie znajdują się we włoskim mieście Bari. Jest patronem wielu miejsc i zawodów, a na całym świecie jest wiele poświęconych mu sanktuariów. Biskup Miry nie nosił jednak kapelusza z pomponem i nie chodził z torbą pełną zabawek. Na obrazach i ikonach przedstawiany jest jako szczupły mężczyzna ubrany w czerwoną szatę biskupią, z mitrą na głowie, z pastorałem w jednej ręce i/lub księgą w drugiej.
Prezenty od Świętego Mikołaja
Święty Mikołaj przybył do Polski około 1840 roku z Niemiec. Zabawki otrzymywały jednak tylko dzieci z zamożnych domów. Osoby z biedniejszych rodzin znajdowały pod poduszkami orzechy, jabłka lub drobne słodycze.
Obecnie w większości miejsc w Polsce (na północy, zachodzie i w centrum kraju) Mikołaj rozdaje prezenty również z okazji Bożego Narodzenia. W niektórych regionach zachowały się jednak dawne wierzenia, niektóre sięgają jeszcze przedchrześcijańskiej Polski. Do dzieci na Górnym Śląsku przychodzi Dzieciątko, a do dzieci z Małopolski i Podkarpacia Anioł. Gwiazda odwiedza dzieci w Wielkopolsce, na Kujawach, Warmii i Ziemi Lubuskiej. Niektórym maluchom prezenty daje „Gwiazdka”, opisana jako dziewczynka lub chłopiec w białym stroju, błąkający się po okolicy w fantazyjnym stroju. Na Kresach Wschodnich popularny jest natomiast „Dziadek Mróz” (Ded Moroz – kojarzony z kulturą sowiecką – przyp. red.).
