W VI wieku w Jerozolimie i Betlejem powstała uroczysta Msza Święta o północy, zwana w Polsce Pasterką. Dziś nadal jest obchodzone w Grocie Mlecznej i bazylice betlejemskiej, oznaczone srebrną gwiazdą, w miejscu, w którym według wierzeń narodził się Jezus.
Wprowadzona w średniowieczu Pasterka stała się w Polsce cenioną tradycją. Pomimo ewolucji w czasie, istota mszy o północy pozostaje nienaruszona, przyciągając tłumy zarówno do wiosek, jak i miast. Wierni gromadzą się, aby śpiewać kolędy i uczestniczyć w nabożeństwie.
Choć tradycja mszy trwa, niektóre wyjątkowe zwyczaje zanikły. W przeszłości rolnicy spieszyli się do kościoła, wierząc, że kto pierwszy przybędzie, zbierze najlepsze żniwa. Psoty i figle, jak atrament w kropielnicy czy szycie spódnic, towarzyszyły niegdyś nabożeństwu, zapowiadając nadchodzący sezon karnawałowy.
