Dzisiaj jest piątek trzynastego, dzień, który budzi przesądy w wielu kulturach. W 2024 roku wypada dwa razy – w marcu i wrześniu – zwiększając niepokój u tych, którzy wierzą, że przynosi pecha. Ale skąd bierze się to przekonanie?
Liczba 13 i piątek
Strach przed liczbą 13 ma swoje korzenie w mitologii nordyckiej, gdzie nieproszony bóg Loki przerwał ucztę 12 bogów, co doprowadziło do śmierci ukochanego Baldura. W tradycji chrześcijańskiej 13 gości na Ostatniej Wieczerzy, w tym Judasz, dodatkowo umocniło negatywne skojarzenie z liczbą, szczególnie w połączeniu z piątkiem, dniem ukrzyżowania Jezusa.
Globalne odmiany
Podczas gdy piątek trzynastego jest bojaźliwy w wielu kulturach, kraje hiszpańskojęzyczne i Grecja uważają wtorek trzynastego za pechowy, wiążąc ten dzień z Aresem, bogiem wojny. W języku greckim „Triti”, oznaczające trzeci, również podsyca przesąd, że pech przychodzi trójkami.
Mieszane dowody
Badania przedstawiają sprzeczne poglądy na temat zagrożeń związanych z piątkiem 13-go. Badanie z 1993 r. sugerowało wyższe ryzyko wypadków w tym dniu, ale holenderskie badanie z 2008 r. wykazało mniej wypadków, prawdopodobnie z powodu większej ostrożności ludzi.
Polskie przesądy
W Polsce wierzenia dotyczące piątku 13-go są różne. Niektórzy podejmują dodatkowe środki ostrożności, unikając ważnych decyzji lub ryzykownych działań. Przesądy dotyczące czarnych kotów, rozbitych luster i rozsypanej soli również nasilają się w tym dniu.
