12 listopada w Polsce przypada druga rocznica powrotu szczątków trzech prezydentów na uchodźstwie. Jest to wzruszający moment w historii narodu, kiedy uroczyście pochowano w swojej ojczyźnie Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego. Ich szczątki, pierwotnie pochowane na Cmentarzu Lotników Polskich w Newark w Wielkiej Brytanii, zostały repatriowane w 2022 r. i pochowane w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Jest to symboliczny gest będący wyrazem uznania dla ich przymusowego wygnania i oddania suwerenności Polski podczas lat okupacji.
Morawiecki refleksją nad repatriacją prezydentów Polski na wygnaniu jako symbolem dziedzictwa narodowego
Ówczesny premier Mateusz Morawiecki podkreślił jego znaczenie jako „symbolicznego zamknięcia” bolesnego rozdziału w historii Polski. W ówczesnym oświadczeniu podkreślił, że na państwie spoczywa obowiązek honorowania nie tylko osobistego dziedzictwa tych, którzy przyczynili się do dziedzictwa i niepodległości Polski, ale także zbiorowej pamięci wszystkich obywateli polskich, którzy pomimo wysiedleń pozostali wierni swojej ojczyźnie.
Morawiecki podkreślił także, że cmentarze takie jak warszawskie Powązki, krakowski Rakowicki, wileńska Rossa czy lwowski Łyczaków to nie tylko miejsca pochówku, ale także bastiony polskiej tożsamości, upamiętniające miejsca i ludzi, którzy ukształtowali jej pamięć historyczną.
Uhonorowanie Prezydentów Polski na Wygnaniu: Historyczna Repatriacja i Symboliczne Zamknięcie
Uroczystość, która odbyła się 12 listopada 2022 r., była długo oczekiwanym momentem uznania dla przywódców, którzy z daleka podtrzymywali płomień polskiego rządzenia przez całą II wojnę światową i okres komunizmu, kiedy Polska znajdowała się pod wpływami sowieckimi. Rząd polski zwrócił szczątki Raczkiewicza, Zaleskiego i Ostrowskiego do pochówku w nowo powstałym Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej, potwierdzając wdzięczność i szacunek narodu.
Prezydenci ci, wraz z następcami Edwardem Raczyńskim, Kazimierzem Sabbatem i Ryszardem Kaczorowskim, sprawowali urząd na emigracji, utrzymując suwerenność polskiego rządu przez dziesięciolecia zawirowań. Repatriacja ich szczątków, obecnie w sercu Polski, jest świadectwem ich niezłomnego oddania wolnej Polsce i źródłem inspiracji dla przyszłych pokoleń.