Rogaliki świętomarcińskie uznawane są za jeden z najlepszych przysmaków nie tylko w województwie wielkopolskim, ale i w całym kraju. Co roku, w dniu Świętego Marcina (11 listopada), ludzie chętnie zajadają się przepysznymi rogalikami z nadzieniem z białego maku. W tym roku możesz przygotować je samodzielnie, korzystając z naszego przepisu.
Rogaliki świętomarcińskie tradycyjnie przygotowywano w Poznaniu i innych częściach Wielkopolski na dzień świętego Marcina (11 listopada).
Tradycja rogalika świętomarcińskiego
Tradycja jednak sięga czasów pogańskich, kiedy podczas jesiennego święta składano bogom ofiary. Kościół łaciński przejął ten zwyczaj, łącząc go z postacią św. Marcina. Kształt ciasta zinterpretowano jako nawiązanie do podkowy, którą miał zgubić koń świętego.
Istnieje jednak także popularna legenda, która głosi, że wszystko zaczęło się w listopadzie 1891 roku. Gdy zbliżał się dzień św. Marcina, proboszcz parafii św. Marcina w Poznaniu ks. Jan Lewicki zaapelował do wiernych, aby szli za przykładem patrona święty i zrób coś dla biednych. Obecny na mszy cukiernik Józef Melzer, pracujący w pobliskiej cukierni, namawiał swojego szefa, aby wskrzesił starą tradycję. Bogatsi poznaniacy kupowali przysmak, biedni otrzymywali go za darmo. Zwyczaj wypieku przejął Związek Cukierników w 1901 roku. Po I wojnie światowej Franciszek Raczyńnki powrócił do tradycji dawania prezentów biednym, zaś Zygmunt Wasiński ocalił rogalika od zapomnienia tuż po II wojnie światowej.
Przepis
Dziś również można samodzielnie upiec pyszne i apetyczne rogaliki świętomarcińskie według poniższego przepisu, przekazywanego w mojej rodzinie z pokolenia na pokolenie.
Składniki
Ciasto:
- 1 szklanka lekko ciepłego mleka
- 1 łyżeczka suszonych drożdży
- 1 jajko
- ½ łyżeczki ekstraktu waniliowego
- 3 ½ szklanki mąki pełnoziarnistej
- 3 łyżki cukru
- szczypta soli
- 225 g miękkiego masła (z czego 2 łyżki należy użyć do ciasta)
Pożywny:
- 300 g białego maku
- 100 g pasty marcepanowej
- ¾ szklanki cukru pudru
- 100 g orzechów włoskich
- 100 g/ 3,52 migdałów blanszowanych
- 2 łyżki kandyzowanej skórki pomarańczowej
- 2 łyżki gęstej śmietany
- 3 podłużne biszkopty, pokruszone na okruchy
Szkliwo:
- 1 jajko
- 2 łyżki mleka
- 1 szklanka cukru pudru
- 3 łyżki mleka lub gorącej wody
- posiekane migdały do posypania
Przygotowanie
Ciasto:
- W misce wymieszaj suche drożdże z mąką, solą i cukrem. Dodajemy 2 łyżki masła i rozgniatamy rękoma.
- Dodać mleko, jajko i ekstrakt waniliowy.
- Najpierw wymieszaj łyżką lub ręką, następnie przełóż ciasto na stolnicę i krótko zagniataj, aż ciasto będzie gładkie. Nie ugniataj zbyt długo.
- Pamiętaj, że ciasto powinno pozostać chłodne.
- Uformuj ciasto w prostokąt.
- Zawiń go w folię spożywczą i włóż do lodówki na około godzinę.
- Schłodzone ciasto rozwałkowujemy na stolnicy na prostokąt.
- Ciasto ułożyć tak, aby krótsze boki znajdowały się na górze i na dole.
- Rozsmaruj równomiernie masło na cieście, pozostawiając odstęp około 0,5 cm od krawędzi.
- Złóż 1/3 ciasta od góry.
- Następnie złóż dolną część tak, aby zakryła tę zakładkę (tak jak składamy kartkę papieru).
- Połącz dokładnie brzegi i ponownie delikatnie rozwałkuj, używając jak najmniejszej ilości mąki.
- Złożyć jak poprzednio, zawinąć w folię spożywczą i schłodzić w lodówce przez 45 minut.
- Powtórzyć proces 3 razy, schładzając ciasto pomiędzy wałkowaniami przez 30/45 minut.
- Po ostatnim złożeniu ciasto owiń folią spożywczą i włóż do lodówki na co najmniej 5 godzin, a najlepiej na całą noc.
- Przed dalszym przygotowywaniem rogalików wyjmij ciasto z lodówki na 30 minut.
Pożywny:
- Przygotuj nadzienie. Mak i orzechy zaparzyć wrzącą wodą.
- Po 10/15 minutach odcedź je.
- Zmiel go dwukrotnie z migdałami.
- Masę marcepanową utrzeć mikserem z cukrem pudrem.
- Dodać zmielony mak z orzechami, bułkę tartą i posiekaną skórkę pomarańczową.
- Wymieszaj wszystko razem.
- Dodać śmietanę i wyrobić masę. Mieszanka nie powinna być zbyt gęsta ani zbyt płynna. Dopasuj konsystencję kremem.
Formowanie rogalików:
- Ciasto rozwałkować na posypanej mąką stolnicy na prostokąt.
- Przeciąć na pół wzdłuż dłuższego boku.
- Każdy z pasków pokroić na 12 trójkątów.
- Na trójkąty rozsmaruj farsz, zostawiając niewielki odstęp od brzegów.
- Na masie zawiń podstawę trójkąta, wykonaj nacięcie w środku, delikatnie zagnij na boki i zwiń rogalika.
- Rogaliki układamy na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, zachowując odstępy.
- Przykryj ściereczką i odstaw na około godzinę.
Zrób glazurę:
- Wbij trochę jajka i dodaj mleko.
- Na rogaliki posmaruj jajkiem zalanym mlekiem.
- Piec w nagrzanym piekarniku przez około 30 minut w temperaturze 180°C, aż do złotego koloru. Jeżeli posiadasz więcej niż jedną blachę do pieczenia, możesz piec dwie blachy jednocześnie w trybie konwekcji.
- Upieczone rogaliki wyjmujemy i jeszcze ciepłe polewamy lukrem (cukier puder wymieszany z mlekiem lub wrzątkiem na gładką masę) i posypujemy posiekanymi migdałami.
Cieszyć się!