Rozwój pracy zdalnej, szczególnie poza granicami kraju, stwarza nieoczekiwane wyzwania podatkowe dla przedsiębiorstw. Według Skarbiec Corporate Services praca zdalna wykonywana za granicą może być potencjalnie klasyfikowana przez organy podatkowe jako praca wykonywana za pośrednictwem „stałego zakładu” (PE) w innym kraju. Ta klasyfikacja niesie ze sobą znaczące implikacje podatkowe, potencjalnie wymagając od przedsiębiorstw płacenia podatków w kraju, w którym PE jest uznawane za miejsce.
Koncepcja stałego zakładu
Stały zakład (PE) to termin używany w prawie podatkowym do opisania stałego miejsca prowadzenia działalności, za pośrednictwem którego firma w całości lub w części prowadzi działalność za granicą. Jeśli firma jest uznawana za posiadającą PE w innym kraju, może być zobowiązana do płacenia tam podatków, oprócz podatków w swoim kraju macierzystym. Zgodnie z Modelową Konwencją Podatkową OECD, która stanowi wytyczne dla międzynarodowych umów podatkowych, zyski firmy są generalnie opodatkowane tylko w jej kraju macierzystym, chyba że działa ona za pośrednictwem PE w innym państwie. W takich przypadkach zyski przypisane do PE mogą być opodatkowane w tym drugim kraju.
Praca zdalna i obowiązki podatkowe
Niedawne orzeczenie polskich organów podatkowych podkreśliło potencjalne ryzyko. W jednym przypadku irlandzka firma zatrudniła dwie osoby w Polsce, które wykonywały swoje obowiązki zdalnie z domów. Polski urząd skarbowy uznał, że takie rozwiązanie stanowiło zakład stały w Polsce, zobowiązując firmę do płacenia tam również podatków. Pomimo że pracownicy nie byli zaangażowani w działalność sprzedażową firmy ani w procesy decyzyjne, zapewnienie laptopów i sprzętu IT przez pracodawcę wystarczyło, aby organy uznały domy pracowników za stałe miejsce prowadzenia działalności.
Wyrok ten został podtrzymany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który podkreślił, że nawet w przypadku braku formalnej powierzchni biurowej, stałe korzystanie z określonego miejsca pracy może stanowić zakład stały w rozumieniu obowiązujących przepisów podatkowych.
Implikacje międzynarodowe
Inny przypadek dotyczył polskiej przedsiębiorczyni pracującej zdalnie z Egiptu, Hiszpanii i Portugalii. Pomimo przekonania, że jej zobowiązania podatkowe dotyczą wyłącznie Polski, organy podatkowe się z tym nie zgodziły, powołując się na długoterminowy charakter jej pracy za granicą jako podstawę do uznania jej za PE w Portugalii.
Minimalizowanie ryzyka
Aby uniknąć tworzenia niezamierzonego PE i związanych z tym zobowiązań podatkowych, firmy powinny dokładnie rozważyć charakter pracy zdalnej wykonywanej za granicą. Jeśli praca jest regularna, systematyczna i integralna z podstawową działalnością firmy, może to spowodować status PE. Firmy mogą zmniejszyć ryzyko, zapewniając, że praca zdalna za granicą pozostaje pomocnicza, a nie centralna dla operacji biznesowych.
Podsumowując, złożoność międzynarodowej pracy zdalnej wymaga ostrożnej nawigacji, aby uniknąć nieprzewidzianych zobowiązań podatkowych. Każda sytuacja powinna być oceniana indywidualnie, biorąc pod uwagę zarówno międzynarodowe umowy podatkowe, jak i lokalne przepisy, aby określić potencjalne ryzyka i zobowiązania.
