Rosja jest już na wojnie z Zachodem – wojna cieni, poniżej progu otwartego konfliktu wojskowego. Zgodnie z naukami Sun Tzu osłabia wroga przed podjęciem decyzji o agresji. Kreml uważa ten priorytet, o czym świadczy wzmocnione i rozszerzone moce specjalnej jednostki GRU, która od lat przeprowadza operacje destabilizujące w Europie – od bombardowań i sabotaż po dezinformację.
Przedstawiając raport estoński zagraniczny Służba Wywiadowcza (VLA) 12 lutego, jego szef, Kaupo Rosin, stwierdził, że Europa powinna być przygotowana na więcej „aktów podpalenia, wandalizmu i zniszczenia” mającego na celu podważenie zachodniego poparcia dla Ukrainy. Kilka dni później łotewskie bezpieczeństwo państwowe (Państwowa Służba Bezpieczeństwa – SAB) wydała to samo ostrzeżenie. Rosyjskie usługi wywiadowcze rozwijają zdolność do coraz większych aktów sabotażu w Europie. Jest to część przygotowania Moskwy do możliwej długoterminowej konfrontacji wojskowej z NATO, zgodnie z raportem. To tylko niektóre z wielu niepokojących sygnałów, które pojawiły się w ciągu ostatniego roku w Europie.
Rzeczywiście, ostatni rok był najbardziej pracowity pod względem rosyjskiej działalności wywiadowczej na kontynencie – nie tyle w dziedzinie szpiegostwa, co wywrotka i sabotaż. Pożary w Polsce i Finlandii, seria wypadków kolejowych w Szwecji i Czechach, eksplozja w fabryce amunicji systemów BAE Systems w Walii, pożar w berlińskiej fabryce broni Diehl – te przykłady reprezentują jedynie ułamek rosyjskich operacji wywiadu. Eskalacja wojny hybrydowej – w jej fizycznym wymiarze – w 2024 r. Nie jest wypadkiem. Rok wcześniej Rosja ustanowiła specjalną jednostkę wywiadowczą, której celem jest destabilizacja Europy.
Tajna jednostka w akwarium
W oparciu o dyskusje z zachodnimi urzędnikami zaangażowanymi w sprawy wywiadowcze i potwierdzone przez rosyjskie źródła, Wall Street Journal stwierdził, że kampania przeciwko Zachodowi, obejmująca specjalne środki, jest prowadzona przez jednostkę o nazwie Departament Zadań Specjalnych (skrócony DOP od rosyjskiej nazwy). Departament ten działa poza główną siedzibą GRU – niesławnego akwarium. DOP powstał w 2023 r. W odpowiedzi na zachodnie poparcie dla Ukrainy, zbierając weteranów licznych tajnych operacji GRU od ostatnich lat: od płacenia talibów po zabicie Amerykanów, po ataki z udziałem Novichok. Departament Zadań Specjalnych został utworzony z notorycznej jednostki 29155, ale także pochłonął część obowiązków FSB. Według urzędników Zachodniego wywiadu cytowanego przez WSJ, DOP ma trzy główne cele:
- Przeprowadzanie zabójstw i sabotażu za granicą;
- Infiltracja zachodnich firm i uniwersytetów oraz angażowanie się w rekrutację;
- Szkolenie zagranicznych agentów (głównie na Ukrainie i krajach postrzeganych jako przyjazny dla Rosji).
DOP poszukuje agentów na forach Job-AD, wśród prorosyjskich aktywistów i radykałów-zarówno prawicowych, jak i lewicowych. Rekrutuje również przestępców z Rosji, Ukrainy, Gruzji, Armenii, Mołdawii i Serbii za pośrednictwem urzędników w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Czasami ci agenci posiadają paszporty UE.
Kuźnia dla Saboteur
Departament Zadań Specjalnych nadzoruje również Centrum Szkolenia GRU i Sił Specjalnych w regionie Moskwy, znanym centrum operacji specjalnych „Senezh”. Sabototeki tam przeznaczeni do Europy. Jednym z nich jest major Yuri Sizov, który poprowadził operacje do podpalenia supermarketów i centrów handlowych na Ukrainie i Polsce (w tym głośno-profilu Marywilska 44 Blaze w Warszawie) od maja do lipca ubiegłego roku.
DOP stoi za licznemu ostatnie ataki na Zachód, w tym nieudaną próbę zabójstwa na dyrektora generalnego niemieckiego giganta obronnego Rheinmetall oraz działanie na rzecz sadzenia urządzeń zapalających na samolotach DHL w Wielkiej Brytanii i Niemczech. Chociaż urządzenie nie zapaliło się w locie, 22 lipca spowodowało pożar w magazynie DHL na obrzeżach Birmingham. Gdyby odszedł od lotu, wyniki mogłyby być katastrofalne. Podobny incydent miał miejsce w Niemczech pod koniec lipca, kiedy podejrzany pakiet przeznaczony do transportu lotniczego zapalił się w obiekcie DHL w Lipsku.
Tymczasem ubiegłego roku w Finlandii istniała seria włamań do infrastruktury wodnej, w tym wieże wodne i punkty dystrybucji. Pod koniec sierpnia uszkodzone maszyny sabotażowe wykorzystywane do wiercenia w rejonie Per Geijer w pobliżu Kiruna w północnej Szwecji, gdzie w styczniu 2023 r. Znaleziono największe depozyty mineralne ziem rzadkich w Europie. W maju ubiegłego roku szef Norwegii Agencji kontrwywiadowczej PST, Ining Haugland, ogłosił, że Rosjanie planują sabotaż w zachodniej Norwegii – domy dla Haakonsvern, największej bazy marynarki wojennej w Europie Północnej, a także kluczowej infrastruktury ropy, gazu i energii.
Według WSJ najwyższym priorytetem dla Departamentu Specjalnego zadań są Niemcy, uważane przez osoby z „akwarium” za słabe ogniwo Zachodu. W 2024 r. Upubliczniono co najmniej dwie operacje w Niemczech. W kwietniu dwie osoby posiadające obywatelstwo rosyjskie i niemieckie zostały aresztowane w Bayreuth. Jeden z nich wcześniej brał udział w operacjach wojskowych w regionie Donbas i utrzymywał kontakty z rosyjskim wywiadem. Planowali ataki materiałami wybuchowymi oraz podpalenie obiektów wojskowych i obronnych, gromadząc informacje o potencjalnych celach, w tym bazach amerykańskich. 20 czerwca kolejne trzy osoby zostały aresztowane we Frankfurcie jest główne podczas zbierania informacji o obywatelu ukraińskiego w Niemczech, który walczył z armią rosyjską. Można wywnioskować, że miało to ułatwić zabójstwo.
Oficer „orkiestra” i jego jednostka
Zasadniczo dział zadań specjalnych jest kontynuacją jednostki 29155, tylko z jeszcze szerszymi uprawnieniami i możliwościami. Jego szef i jego zastępca od lat pozostają tymi samymi dwoma oficerami, którzy od lat grali kluczową rolę w wojnie wywiadowczej przeciwko Zachodowi. Generał Andrei Averyanow jest weteranem Wojny Czeczetów i operacji krymskiej. W 2008 roku nakazano mu stworzyć od zera jednostkę GRU poświęconą „mokrej pracy” za granicą. Jednostka 29155 rozpoczęła działalność rok później. Averyanow miał ostatnio za zadanie przejąć aktywa grupy Wagner w Afryce i ustanowienie najemnika „Korpusu Afrykańskiego”. Podobno jego przełożeni nie byli zadowoleni z jego występu w tej roli, powodując, że jego pozycja spadła w wyścigu, aby zastąpić obecnego szefa GRU, admirała Igor Kostyukova, którego zwolnienie jest ustalone, ale jeszcze nie ogłoszone.
Zastępcą Averyanowa w DOP jest generał Ivan Kasyanenko, którego reporterzy śledczych niedawno zidentyfikowali w związku z operacją GRU w Afganistanie. Ujawniono, że Rosjanie zapłacili talibom za zabicie Amerykanów, a także koalicji i żołnierzy rządowych. Urzędnicy Western Intelligence twierdzą, że Kasyanenko odegrał również kluczową rolę w operacji zatrucia Siergiej Skripala i byli zaangażowani w działania podjęte po zabiciu lidera grupy Wagnera, Jevgeny Prigozhin.
Jak wspomniano, Averyanow i Kasyanenko byli głównymi oficerami stojącymi za jednostką 29155, działającymi od 2009 roku. Jego istnienie zostało ujawnione przez New York Timesa jesienią 2019 r., Że elitarna grupa była powiązana z próbą zamachu na Sergei Skripalu (2018) i wykątą depotowania amunicji w Vrbetice w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetyce w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetace w Vrbetace Później prace śledcze z Insider i Bellingcat potwierdziły, że ta sama jednostka GRU sabotowała wcześniej cele NATO i UE-z ery tak zwanego „resetowania” w stosunkach. Jego agenci wysadzili zajezdni amunicji w Lovnidol, 150 kilometrów na wschód od Sofia, w listopadzie 2011 r. Ta amunicja artyleryjska była związana dla Gruzji. Atak jest pierwszym znanym uzbrojonym sabotażem Rosji przeciwko państwowi członkowskiemu NATO i UE, a także pierwszy znany atak terrorystyczny przeprowadzony przez tę samą grupę zabójców i sabotażystów, którzy później próbowali zamordować Siergiej i Julii Skripal w Salisbury w Wielkiej Brytanii; Bułgarski sprzedawca broni Emilian Gebrev w Sofia; i który wysadził lub podpalił wiele ważnych magazynów i budynków na terytorium NATO.
Jednostka 29155 również podjęła znacznie poważniejsze operacje. W 2016 r. Zaplanował zamach stanu w Czarnogórze; W 2017 r. Zaangażował się w destabilizując Katalonię w czasie tak zwanego referendum w regionie w Hiszpanii.
