Artykuł

Słowo wstępne

Rok 1999 wprowadził istotne zmiany w Polsce Samorządowej – w związku z trwającymi do dziesięciolecia przemianami ustrojowymi w Rzeczypospolitej został przywrócony do życia kolejny szczebel samorządów terytorialnych w postaci powiatów.

Tym samym samorządy powiatowe stanęły przez możliwością opracowania i ustanawiania swojej symboliki obejmującej herby, urzędowe pieczęci, flagi, chorągwie i insygnia samorządowej władzy.

Niniejsze opracowanie jest trzecią częścią obszerniejszej pracy poświęconej symbolice Powiatu Łęczyckiego, a mianowicie jednemu z rodzajów weksyliów – powiatowym flagom.

Dwie pierwsze części – jeszcze in statu nascendi – poświęcone są herbowi Powiatu Łęczyckiego, najważniejszemu symbolowi powiatowego samorządu, oraz urzędowym pieczęcią tegoż powiatu z łęczycka hybrydą czyli godłem powiatowego herbu; zaś kolejne części pracy zawierają rozważania nad chorągwią Powiatu Łęczyckiego, insygniami powiatowej władzy samorządowej i w końcu omówienie zasad i okoliczności używania powiatowej symboliki.

Opracowanie zatytułowane: „Trzy flagi Powiatu Łęczyckiego” składa się jakby z trzech rozdziałów:

Warto zauważyć, że poprawne opracowanie logicznie skonstruowanego zespołu samorządowych weksyliów flagowych wymaga wnikliwych badań oraz szerokiej bazy historycznych źródeł, zwłaszcza w takim przypadku jak Powiat Łęczycki, szczycący się swoimi niezwykle bogatymi i interesującymi dziejami.

Cz. I - Kłopoty z powiatowym herbem.

Odtworzenie w 1996 roku terytorialnych samorządów powiatowych [1] umożliwiło tymże samorządom uchwalanie własnej symboliki – herbów, flag., pieczęci urzędowych, insygniów władzy etc., oddając tą sferę stanowienia prawa lokalnego w wyłączne kompetencje powiatów.

Stosowny artykuł ustawy o samorządach powiatowych otrzymał następujące brzmienie:
„Art. 12. Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy:
1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu; [...]
10) podejmowanie uchwał w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,”

Na podstawie powyższej ustawowej delegacji w 1999 r. ówczesny starosta p. Wojciech Zdzierski podjął decyzję o rozpoczęciu szczegółowych prac nad herbem, pieczęciami urzędowymi i flagą Powiatu Łęczyckiego [2].

Zadanie nie było proste, gdyż w tym samym czasie odtworzony samorząd Województwa Łódzkiego [3] zaczął posługiwać się już w 1998 r. uchwalonym przez Radę Powiatu Łęczyckiego powiatowym herbem [4] i to pomimo publikacji uchwały herbowej w Urzędowym Dzienniku Urzędowym Dziennika Łódzkiego [5].

Herb Powiatu Łęczyckiego – załącznik nr 1 do uchwały herbowej z 1998 r.

Nie bacząc zatem na stan prawny wojewódzki samorząd począł nieoficjalnie używać herbu Powiatu Łęczyckiego w różnych publikacjach [6], na swoich wizytówkach etc.

Periodyk „Kalejdoskop” z 2000 r. z używanym de iure caduco herbem Woj. Łódzkiego
[egzemplarz w Arch. KJG]

Gwoli ścisłości historycznym faktom należy wspomnieć, iż wzór uchwalonego w 1988 r. herbu powiatu, jak również i używany de iure caduco przez Sejmik Woj. Łódzkiego tenże herb jako herb województwa, zostały skopiowane z wzoru tego herbu opracowanego i zamieszczonego w obszernej i bogato udokumentowanej pracy Stefana K. Kuczyńskiego stanowiącej historyczną monografię symboliki Powiatu Łęczyckiego [7].

Flaga samorządu Wojew. Łódzkiego wg projektu R. Bonisławskiego
[źródło: „Wiadomości Dnia” nr 256 z 1999 r.; egzemplarz w Arch. KJG]

Jednocześnie - zgodnie z pomysłem R. Bonisławskiego – herb ten wprowadzono również de iure caduco na złoto-czerwone [8] barwy Łodzi [9] tworząc w ten sposób flagę samorządu województwa Łódzkiego [10].

Komisja Heraldyczna MSWiA zaopiniowała jednak negatywnie przedstawiona przez Semik Woj. Łódzkiego koncepcję używania herbu powiatu jako herbu własnego [11].

Jak wspomniano wyżej projektant symboli Powiatu Łęczyckiego stanął przed trudnym dylematem – z jednej strony uchwalony w 1998 r. powiatowy herb bezwzględnie był przynależny powiatowemu samorządowi, który miał do niego zdecydowanie większe prawa [12], zaś z drugiej strony - nie była jeszcze negatywnej opinii Komisji Heraldycznej dotyczącej używania przez Sejmik Wojew. Łódzkiego herbu Powiatu Łęczyckiego; została ona wydana ona dopiero w 2000r.

W celu zabezpieczenia praw do powiatowego herbu na wniosek niżej podpisanego została przygotowana nowelizacja uchwały herbowej z 1988 r., w której wprowadzono poprawne blazonowanie herbu oraz jego ochronę prawną [13].

Należy podkreślić iż w nowelizacji z 2000 r. uchwały herbowej z 1988 r. pozostawiono bez zmian wzór herbu uchwalony w 1988 r. pozostając przy tego samego typu tarczy [14]; było to jakby dodatkowe zabezpieczenie przed używaniem przez wojewódzki sejmik dotychczasowego herbu.

Herb Powiatu Łęczyckiego wz. 1998 / 2000

Przypisy